divanı mezalim ne demek?

Divan-ı Mezalim, İslam devletlerinde, özellikle de Abbasi ve Selçuklu dönemlerinde görülen, hükümdarın başkanlığında toplanan ve günümüzdeki Yüksek Adalet Divanı'na benzer bir kurumdur. Halkın şikayetlerini dinlemek, devlet görevlilerinin yolsuzluklarını soruşturmak ve haksızlığa uğrayanlara yardım etmek amacıyla kurulmuştur.

Divan-ı Mezalim'in başlıca görevleri şunlardır:

  • Haksızlıkların Giderilmesi: Devlet görevlilerinin yaptığı zulüm ve haksızlıkların incelenerek giderilmesi.
  • Yolsuzlukların Soruşturulması: Devlet memurlarının rüşvet, zimmet ve diğer yolsuzluklarının ortaya çıkarılması ve cezalandırılması.
  • Vakıfların Denetlenmesi: Vakıfların usulüne uygun yönetilip yönetilmediğinin kontrol edilmesi.
  • Kamu Haklarının Korunması: Halkın kamu haklarının korunması, örneğin su yollarının, pazarların ve diğer kamu hizmetlerinin düzgün işlemesinin sağlanması.
  • Şikayetlerin Dinlenmesi: Halkın her türlü şikayetinin dinlenerek çözüme kavuşturulması.

Divan-ı Mezalim'e başvurular genellikle sözlü olarak yapılırdı. Divan, şikayetleri dinledikten sonra gerekli gördüğü takdirde soruşturma açar ve delilleri toplardı. Sonuç olarak, suçlu bulunan devlet görevlileri cezalandırılır ve haksızlığa uğrayanların zararları tazmin edilirdi. Divan-ı Mezalim, adaletin sağlanması ve devletin itibarının korunması açısından önemli bir role sahipti.

İlgili kavramlar: